07.05.1999

Wrócił do Petersburga, z tych powrotów nigdy nie wychodziło nic dobrego, w najlepszym wypadku kończyły się następnego dnia strasznym kacem w domu Gorii, w gorszych, tą samą przypadłością w jakimś innym nieznanym miejscu (miejmy nadzieję) w Rosji. Tego wieczoru nie miało być inaczej, kiedy tylko kopyta Gieni przekroczyły strefę powietrzną miasta, Jasiek wiedział, że tej nocy nie będzie mu dane, spokojnie spędzić w jakimś ciepłym łóżku. W tym końcu świata nad Newą nie było go od prawie roku, od tamtego pamiętnego ślubu, parę osób tę długą zwłokę miało mu bardzo za złe.
Wieczór w barze zaczął się dobrze, pili, zakąszali, rozmawiali o kobietach, w pewnym momencie, zaczęli częściej pić i rzadziej zakąszać, co szybko zmieniło tory ich rozmowy na te bardziej uduchowione. Poziom metafizyki został zawieszony bardzo wysoko. Czy gdyby wóda była kobietą to byłaby łatwa albo czy da się przemalować jaroszka na zielono, żeby pasował do butów Pippy? Pytań było wiele, ale o ile pierwsze zdawało się trudne w wykonaniu, o tyle to drugie z każdą kolejną chwilą, okazywało się być coraz bardziej osiągalne, szczególnie gdy po kilku następnych szotach i dwóch ogórkach kiszonych, Vasilchenko przypomniał sobie, że wcześniejszej nocy, przy cygańskim ognisku, dwóch towarzyszy wspominało coś o tym rogatym uparciuchu, chowającym się w pobliskich lasach. Pomysł sprawdzenia, czy różowe rogi pasują do zielonego futerka, był zbyt silny by dłużej siedzieć na dupach, więc ruszyli.
Gienia nie był najszczęśliwszym koniem na świecie widząc swojego pana i jego towarzysza w stanie, w którym po słowach "nie dasz rady" następowała kolejno sekwencja "ja nie dam? Goria trzymaj mi piwo", po czym wszystko kończyło się mocno nieszczęśliwie. Na szczęście Rom nie słyszał co też kochane zwierzę powiedziało o nim do stojącego obok Aristova, może to i lepiej?
Podróż była wyjątkowo szybka, noc przyjemnie chłodna, a wywar z ziemniaków, czy innego warzywa, dodatkowo rozpalał w nich bojowe nastroje. Kiedy w końcu pojawili się w okolicy cygańskiego taboru, przy którym najszczęśliwszy naród świata śpiewał, grał na instrumentach i wróżył sobie z roztańczonych płomieni uznali, że są we właściwym miejscu. Chwilę zajęło Aristovovi odciągniecie Jaśmina, od roztańczonego towarzystwa, dwie piosenki, kieliszek i stwierdzenie, że nie da rady wytropić uchatego po ciemku, i nie trzeba mu tego było dwa razy powtarzać.
Ruszyli w las, ciemny, mroczny i pełen dziwnych dźwięków.
- Goria, nudzi mi się, gdzie ten twój rogaty?- Powiedział po jakimś czasie błądzenia między drzewami Rom, spoglądając w ciemność w miejsce, gdzie unosił pustą już butelkę. Czemu wzięli tylko jedną, na wszystkie świętości, czemu?

Kiedy na Petersburg jak grom z jasnego nieba – całkiem dosłownie – spada Jasmin Vasilchenko, cała okolica wstrzymuje oddech. Kiedy pojawia się Vasilchenko, drży ziemia, drżą dziewczęta, drżą butelki wódki napełniając powietrze słodkim dźwiękiem pobrzękujących flaszeczek. Kiedy stopa jaśminowa dotyka bruków na wskroś przepitego miasta, wielkie serce Aristova całe pół godziny walczy z rozsądkiem, a żołądek z przełykiem – bo oto zstąpił z nieba mesjasz, zwiastując nadejście nowych, pięknych czasów, powrócił syn marnotrawny, niosąc ze sobą nadzieję na lepszy dzień i jeszcze bardziej udaną noc. Wystarczy przecież, żeby ta bestia – ten diabeł w cygańskiej skórze i brzęczących wisiorkach – stanął u progu igorowego mieszkania, a całe życie Gorii przeobraża się w tragedię Pierre’a Corneille’a, gdzie to obowiązek walczy z porywem serca – tyle, że u Aristova było na odwrót: poryw serca walczył z obowiązkiem. Serce mu mówiło idź, Goria, idź i pij. Wstań i pójdź, uchlej się z przyjacielem jak świnia, tak mówiło wspaniałe serce. A rozsądek? Ten zrzędził i powtarzał natrętnie: nie wstaniesz, Aristov, nigdzie nie pójdziesz i nie wypijesz ani kropli, na co serce odrzekło natychmiast dużo pić nie musisz, nie trzeba się uchlewać jak świnia: wypij ze cztery setki i starczy. Nic z tych rzeczy! – skandował rozsądek. – Wypij dwie, tylko nigdzie nie wychodź, siedź na miejscu...
I co myślicie? Że wypili dwie setki i siedzieli w domu?
Gdzie tam – odrzucając wstyd i zbędne troski o jutrzejszy dzień, żyli wyłącznie życiem duchowym, które swą łacińską nazwę, vitae spiritualis, nieprzypadkowo dzieli ze spirytusem. Byli więc oni, królowie nocy, władcy baru, ulic i skwerków, były trzy podcięte lafiryndy, jedna bardziej pijana od drugiej, były czyjeś urodziny – nie do końca wiadomo, czyje – a oprócz tego pełno dymu, wrzasku i morze alkoholu: pięć butelek, sześć butelek, dziewięć butelek równie pustych, co towarzyszące im damy. Było też wszystko, czego może zapragnąć człowiek, który wypił tyle alkoholu – naprawdę wszystko – od piwa lanego do butelkowanego, od czystej przez kolorowe, od chwiejnego kroku do latającego konia, na którego – bardziej siłą woli niż siłą dziwnie nieskładnych kończyn – w końcu wgramolili się obaj.
Co było później – pomiędzy centrum Petersburga a cygańskim obozem – tego ani rosyjski, ani tym bardziej ludzki język nie jest w stanie wyrazić. Zniknęła granica pomiędzy rozsądkiem i sercem Gorii: została mu tylko butelka, wiatr we włosach i pół kanapki, która skądś – najpewniej tylko koń Jasmina wie, skąd – znalazła się w kieszeni bardzo drogiej i bardzo gustownej marynarki, która po tej nocy będzie niczym więcej, jak tylko bardzo ekskluzywną ścierką. Pewien jest, że pił – pił słysząc muzykę i jakieś modulowane wycie, które poznał dopiero po chwili: wszystkie głosy cygańskich śpiewaków są jednakowo ujmujące, ale każdy jest ujmujący na swój indywidualny sposób, dlatego bez trudu rozpoznał ten jeden, Vasilchenkowy, najgłośniejszy ze wszystkich – zanim Goria wyciągnął Jasmina z roztańczonego, kolorowego tłumu, napił się raz jeszcze, dla kurażu, spokoju ducha i odpowiedniej składni zdań. Jednak ledwie kilka minut później każdy kolejny krok w głąb lasu utwierdzał go w przekonaniu, że jest najbardziej niewłaściwą osobą w najbardziej niewłaściwym miejscu Rosji o najbardziej niewłaściwym czasie, jaki tylko mógł sobie wyobrazić.
– Ciszej, przyjacielu, bracie krwi, złodzieju serc niewieścich, pieczeń mi spłoszysz – niby-szept był mamroczącą próbą skupienia myśli i zogniskowania rozmazanego spojrzenia, które nawet w krzaku jeżyn dostrzegało nęcącą, półnagą bogunkę. Szli w ciemność i ściółkę, zdani na siebie, potęgę przyjaźni, łaskę starych bogów i ledwie jedną, jedyną, pustawą butelczynę.
Nie ma żadnego alkoholu, zdawała się mówić, kiedy Vasilchenko uniósł ją w geście pełnym rozpaczy, rezygnacji i przynajmniej dwóch promili we krwi, a później przyjrzał się Gorii takim wzrokiem, jakby ten był zdechłym ptaszkiem albo ubłoconym jaskrem.
– Widzisz?
Nie ma żadnego alkoholu.
– Widzisz, o tam, przed nami?
Nie ma żadnego alkoholu!
– To zając, jaroszek czy kałuża?
Welesie, litości!

- Ciszej, ciszej, ciszej... - Szeptał pod nosem przedrzeźniając głos Aristova i ku własnej uciesz, a może z jakiegoś wewnętrznego imperatywu, wykrzywiając do tego groteskowo swoją, śniadą gębę. - Zamilcz Jaśminie, bo jaśnie panu zwierzynę straszysz. Czemu tak człapiesz, na wsi Cię chowano? Phe, phe, phe. Pragniesz mej zguby bracie, krwi z mojej krwi, moja... duszko, nie to jakoś nie pasuje?- Przystanął na chwilę i z wyrazem zadumy na twarzy, poszukiwał w odmętach swej zapitej świadomości jakiegoś dobrego określenia, którym mógłby teraz nazwać Gorię, ubiegł go, zabrał wszystkie najlepsze teksty i znowu, wychodził na głupiego osiłka. Westchnął cicho i chciał sobie osłodzić tę smutek łykiem gorzałki, jednak nie było, pustka i smutek wypełniły jego czarne serce, dusząc i odbierając chęci życia.
Wrócił do przedzierania się przez las, nie pamiętał już do końca co Goria miał mu za złe, ale wiedział, że powinien być zły, nauczył się tego od młodszej siostry, foch, był dobry na wszystko. W zasnutej mgłą rzeczywistości przypomniał sobie, że przyjaciel chciał go uciszyć, że niby zwierzynę mu płoszy, a co taki mieszczuch mógł o chodzeniu po lasach wiedzieć, może miał sobie jakieś tam talenty i czasami gadał z Gienią, zamiast z nim, ale to on urodził się na wolności, w prawdziwym świecie, a nie w cywilizacji betonu, nie będzie go taki Aristov uczyć jak się chodzi po kniei.
- Milczenie mnie zabija, odbiera mi siły, sprawia, że widzę, wiesz co widzę? Ciemność widzę, otacza mnie z każdej strony i pochłania, chce mnie... - Chce go, no właśnie nie wiadomo co, gdyż zamiast puenty w powietrze poleciała seria przekleństw, których nie powstydziłby się stary wilk morski, gdyby takowy istniał.
Zbyt skupiony na własnych słowach i potrzebie poużalania się nad sobą, Jasiek nie zauważył bo w sumie to jak miał zauważyć, skoro ciemność coś od niego chciała i na pewno miało to coś wspólnego z tym wystającym korzeniem.
Poleciał na glebę jak długi, chwilę zajęło mu ustalenie co się stało, gdzie się znajduje i dlaczego ma igły i błoto w ustach, dlaczego błoto było jakieś takie ciepłe? Proszę, żeby to było błoto.
- Nie widzę, ciemność mi zasłania. To krzak albo korzeń, to zawsze krzak albo korzeń. - Mówi obrażony z poziomu gruntu, jego naturalne środowisko chciało go zabić, jego, a przecież zawsze tak bardzo szanował zieleń,  czemu teraz planowała się na nim zemścić, za co?

Zadziwiająco łatwo przyszło mu ignorowanie faktu, że jego serce – organ napędzany dziś bardziej alkoholem niż krwią – uderza o kościaną konstrukcję mostka jak stolarski młot. Po części była to wina nocnej wyprawy do lasu, dzikiej trawy przytrzymującej mu buty i agresywnego wiatru, który usiłował Igora przewrócić, po części niejasnego przekonania, że leśna wyprawa z cyganem u boku nie plasuje się na szycie listy rzeczy, jakie powinien osiągnąć przed śmiercią – otwierała przecież ledwie drugą dziesiątkę. Mógłby uznać, że to wina tchórzostwa, ale – w przeciwieństwie do intelektu i umiejętności podejmowania racjonalnych, godnych dorosłego mężczyzny decyzji – odwagi nigdy mu nie brakowało. Być może zawinił wiek: im mniej lat miał do stracenia, tym bardziej obawiał się ich utraty, jak gdyby przy urodzeniu otrzymał pewien przydział męstwa, który zużywał za każdym razem, gdy wpadał w tarapaty.
Czyli średnio co dwa dni.
– Wszystko słyszę, Vasilchenko – w głosie Aristova – tym jakże uwielbianym przez Jasmina tonie pana na włościach, którym Goria tak znakomicie się posługiwał, a którym Vasilchenko zawsze tak strasznie pogardzał – pojawiła się pierwsza nuta trzeźwości od przynajmniej kilku godzin. Coś – najpewniej brak stałych dostaw alkoholu do organizmu – zdołało na niego wpłynąć; coś sprawiło, że uniósł powoli głowę, ryzykując przy tym utratą gruntu pod nogami oraz bliższym poznaniem z matką ziemią, i wbił spojrzenie w korony przynajmniej pięciokrotnie wyższych od człowieka, zapomnianych drzew, które – porzucone na obrzeżach Petersburga wśród podmuchów przenikliwego wiatru – uparcie strzegły pustki.
Bagien.
I jaroszków.
– Skończ waść, wstydu oszczędź, tłumacz się lepiej, gdzie druga butelka alkoholu.
Mógłby przysiąc na własną matkę – a przynajmniej na jeden z jej zakrawających o szaleństwo pomysłów – że w podróż przezornie zabrali dwie pobrzękujące słodko flaszeczki, wiedzeni życiowym doświadczeniem, niepodważalnym intelektem oraz złotą zasadą, jakoby litr na dwóch to jest nic. I rzeczywiście – to nic, zero absolutne, dwie smętne krople na samym dnie opróżnionej butelki, którą Jasmin i tak za moment, za kilka chwil, najpewniej za sekund parę zawieruszy, bo już nieskładnie wymachuje rękoma, zamiast skupić się na poszukiwaniach.
– To nie milczenie cię zabija, najbliższy memu sercu przyjacielu, to nie ono odbiera ci siły – z ciemności wystrzeliła cieniutka, giętka gałązka, której uderzenia Goria – wiedziony bojowym doświadczeniem nabytym podczas furiastycznych ataków pewnej bogunki – zdołał uniknąć w ostatniej milisekundzie. – To wódka, nasz zaciekły wróg. A co należy robić z wrogiem, Vasilchenko? – ręka – wyzywająco wycelowana w stronę Jasmina – triumfalnie zderzyła się z pniem drzewa, najpewniej zdzierając z knykci naskórek aż do rubinowych kropelek krwi.
Zabolałoby, gdyby nie był tak karygodnie i bulwersująco urżnięty.
– Lać go w mordę. Lać, ile wlezie! – rzucił filozoficznie trochę w przestrzeń, trochę do siebie, trochę do Jasmina, który jeszcze przed chwilą szedł tuż obok, a teraz…
Teraz…
Teraz leżał dwa metry dalej w ściółce, jagodach i czymś, co było błotem lub sarnimi bobkami – albo jednym i drugim.
– Korzeń, uważaj! – ostrzegł miłosiernie (i rychło w czas) przyjaciela, wysłuchując wiązanki przekleństw, która spowodowałyby rumieniec wstydu na twarzy marynarza z dziesięcioletnim stażem albo u dziwki portowej ze stażem dwudziestoletnim. Kurwa mać, zawyrokował w myślach sam Aristov, obserwując przyczynę jaśminowego upadku – korzeń wielkości byczego penisa, na którego wspomnienie jeszcze przed długie lata będzie oblewał go zimny pot. – Cicho – zamiast donośnego okrzyku, nastąpił konspiracyjny szept; Goria wciągnął powietrze przez zęby, by pokazać, że zachowanie milczenia jest łatwe jak, powiedzmy, wynajęcie francuskiego pałacu prezydenckiego na wieczór panieński. – Tam – tam okazało się oddaloną o kilkanaście metrów, szarawą plamką, która zalegała na ściółce równie malowniczo, co sam Vasilchenko. – Wstawaj, byle powoli.

Mijały lata, a im więcej ich przeminęło, im starszy się robił, tym mniej było w nim odpowiedzialności i pokory. Z każdym następnym rokiem, coraz rzadziej uczył się na własnych błędach, w pewnym momencie w ogóle zaprzestał takiego procederu, a przy każdym kolejnym, machał jedynie ręką od niechcenia i mruczał, że chce dobrze zapamiętać tę lekcję. Im więcej wody przeminęło tym głupszy się stawał, rzeczy odpowiednie dla gołowąsa, z mlekiem pod nosem, przestawały przystawać, kiedy powoli zaczynało się wkraczać w pewien wiek, a jednak on nadal uciekał przed odpowiedzialnością, problemami, wsiadał na konia i galopował w stronę zachodzącego słońca, swojej tak zwanej wolności, a potem pojawiał się po miesiącu, z kolejną zmarszczką na czole, białą blizną na policzku, pęczkiem nowych pieśni i tajemniczym uśmiechem.
Jaroszek, kolejna ucieczka, tym razem u boku przyjaciela, utopienie się w alkohol, a później podróż w poszukiwaniu nieuchwytnego. Kolejna próba przekonywanie się, że nie byli jeszcze za starzy, że w swej nieopisanej głupocie, mogli jeszcze mierzyć się z młokosami.
Podążając wąską, ciemną ścieżką, brnąc do przodu, niczym ślepcy, po omacku, nie świadomi co dzieje się wokół ich i czyje ślepia śledzą każdy ich krok. W mroku, bez księżycowego blasku, z gwiazdami schowanymi za grubym sufitem z liści, w miejscu, w którym ich krzyki nie zostaną usłyszane. A co najgorzej, powoli bez własnej woli wsiadający do pociągu z tabliczką trzeźwość, w pustych głowach jednak ciągle odrzucający smutną prawdę, że znowu odjebali coś bardzo głupiego.
- Taki był mój plan. Jaki jest sens w marudzeniu na kogoś, jeśli ta osoba Cię nie słyszy? – Odmruknął Gorii, zanim jeszcze zdążył się bliżej zaprzyjaźnić z matką naturą, zanim do tego pięknego spotkania doszło, wydarzyć się mogło jeszcze kilka różnych rzeczy.
Wróćmy jednak do istotnych spraw co się stało z druga flaszką, to dobre pytanie. Zwoje odpowiedzialne za myślenie pracowały z podwojoną szybkością, pot ciekł wąską stróżką, a myśli usilnie starały się przypomnieć sobie, kiedy to ostatni raz ją widział. Piękną niczym dziewicze jagody, smukłą jak ukryta pod aksamitnym materiałem sukni, noga, wesoło chlupiąca niczym dziewczęcy chichot, gdzie ona była, kiedy go opuściła, i dlaczego? Czym znowu zawinił? Coś było, przypominał sobie, a może tylko mu się wydawało.
- Spadła? A  może w siodle została? Nie pamiętam, trzeźwy się staję. Jak to się stało, czy mogę to jakoś zatrzymać? – Stwierdził z przerażeniem choć jego chód i oddech świadczył, że do przerażającego stanu jeszcze bardzo daleka droga. Jaśmin jednak nie zwracał na to uwagi i z rosnącą zgrozą w sercu klepał się po kieszeniach w poszukiwaniu czegokolwiek co może uratować go przed tak przerażającym losem. Pusto, nic, zero, nawet jego piersiówka, świeciła pustką.
- Milcz! Bluźnisz bracie, słowa twe czarne, przyniosą na nas zgubę. – Krzyknął przerażony wpadając na drzewo i przyciskając się do niego całym sobą, jak marynarz trzyma się masztu w czasie sztormu. - Ja wódkę kocham i szanuję, bardziej od kobiet, bo one mnie nie szanują, ale to już może być moja wina.  – Niechętnie odchodzi od drzewa i przez chwilę pragnie przytulić do serca pustą flaszeczkę, jednak szybko okazuje się, że gdzieś po drodze musiał ją zgubić przepadła w zielonym runie.
Po serii tak przerażających wypadków w trakcie kolejnego chwytającego za serce wywodu, pojawia się on gwóźdź, że tak powiem programu.
Korzeń, co to w koszmarach najstraszniejszych, w noc najciemniejszą będzie im się obu jawił, jako fatum, zwiastun wszelakich złych wieści, wyrósł jakby znikąd sprawiając, że wraz z wiązanką słów wszelakich, powszechnie uznanych za wypowiadane przez młodego dżentelmena nie godne, z gównem w ustach i trwogą w sercu, Cygan zaprzyjaźnił się bliżej z podłożem. Czy winą była zagubiona flaszeczka, wszak Bogu mówi, żeby nie śmiecić, a cygan nie dość, że drze się w niego głosy, cudzołoży, nieumiarkowuje w jedzeniu i piciu, dnia świętego nie święci, zabija siebie i przyjaciela, od święta kradnie, to jeszcze w lesie śmieci.
- Spóźniłeś się promyczku co oświetlasz mi drogę, przy którym ciemności się nie ulęknę. – Mruczy pod nosem, powoli podnosząc twarz z czegoś co z glebą zaczynało mieć coraz mniej wspólnego, a z każdą chwilą śmierdziało coraz gorzej.
Zatrzymał się na chwilę i spojrzał w stronę wskazywaną przez Aristova. Przyzwyczajone do mroku oczy powoli dostrzegały szarą plamę, jednak czy był to ich Święty Grall, nie dal sobie dłoni ani nawet paznokcia uciąć.

Czasami rzeczywistość jest tak wypaczona i obleczona poszewką na drugą stronę, że nie wydaje się czymś, co istnieje naprawdę; może to film, zlepek kilkuset prześwietlonych slajdów, jakaś wariacka kreskówka? Kiedy nikt nie widzi, są postaciami z animacji. Reksio, Masza i Niedźwiedź, Zając i Wilk – dla każdego coś by się znalazło. Przynajmniej nocne poszukiwanie jaroszka nabrałoby sensu – przecież takie rzeczy dzieją się tylko w bajkach dla dzieci, zwłaszcza tych edukacyjnych, zwłaszcza tych z przestrogami: nie bierz cukierków od obcych panów w prochowcach. Nie wsiadaj z nimi na latający dywan. I pod żadnym pozorem nie ruszaj z cyganem na przygodę w lesie. Zwłaszcza po alkoholu. Zwłaszcza, kiedy żaden z was nie jest zbyt mocny w analizowaniu motywów swych działań. Logika u tej dwójki nie zajmuje dziś (ani nigdy) pierwszego miejsca – na dobrą sprawę plasuje się gdzieś na samym końcu podpinki. W ich trochę szalonych, trochę nieobliczalnych, trochę ryzykownych życiach liczy się impuls, wrażenie, chęć przelotna, nawet senny majak, szamańska interpretacja jakiegoś przewidzenia, imperatyw metafizyczny. Są jakieś konkretne powody, żeby porzucić centrum magicznej dzielnicy na rzecz ciemnego lasu? Nie ma. Że najprawdopodobniej zginą w trakcie tej szaleńczej wędrówki? Nie szkodzi, śmierć to tylko koncept! Skoro już trafili do świata obłędu, wariactwem byłoby kierować się w nim logiką. Pozostaje tylko machnięcie ręką: poddaję się. Idziemy!
Od czego to się zaczęło? Igor cofa się po wstędze pamięci, nie zwracając uwagi na oznakowania mijanych czasów: wstęga biegnie wskroś nich, dociera do momentu, w którym przekroczyli granicę drzew. Czerń dookoła zeszła natychmiast ku tłustemu atramentowi, wszystko – zarys pni, konarów, kamieni, korzeni – przybrało nowe kolory i nową fakturę półcieni.
– Zapytaj jakiejkolwiek kobiety, one zajmują się tym zawodowo – sili się na swobodę nawet wtedy, gdy noc wielka i cicha; Aristov nie boi się ciemności, nie boi się samotnego lasu, nie boi się podstępnych korzeni, trującego bluszczu, nawet braku alkoholu.
Jak miałby się bać, skoro są tu zwierzęta?
Mrok jest ich pełen; zwierząt i roślin, i Perun wie, czego jeszcze. Jasmin nawet się nie domyśla, jak głośny jest to świat, jak głośny i domagający się uwagi –  słyszy jedynie szum liści, pojedyncze cyknięcia świerszczy, odległe echo cywilizacji. Żadnych głosów – im dłużej się wsłuchiwać, tym więcej ich jest, niektóre słabe i agonalne, inne potężne i złaknione pożywienia. Co to za uczucie? Nieważkość wszystkich zmysłów. Jakie to uczcie? Przytłaczające; ziemski wykres ewolucyjny fauny, roztrzaskany, rozmnożony tysiąckrotnie, wymieszany i przenicowany – oto obraz chaosu panującego w królestwie zwierząt.
W umyśle pośwista.
W niedostępnym dla innych świecie, w którym ciężko się skupić – i jeszcze ciężej nie krzyczeć, żeby przebić się przez hałas.
– Kiedy byłem dzieckiem, ojciec powtarzał, że gdy ktoś rozbije butelkę wódki, gdzieś na świecie płacze mały Aristov – mówi i na moment znika w mroku, by pojawić się ponownie, zanim jeszcze przebrzmi echo ostatnich słów, na wyciągnięcie ręki od przyjaciela – bo rękę ma wciąż wyciągniętą, dłoń otwartą w próbie uratowania Jasmina przed upadkiem; i uśmiech, szeroki uśmiech na zmęczonej twarzy. – Ojciec kłamał. Dorosły też płacze.
Wchodząc w tę aleję śmierci - ciemną, krętą ścieżkę, wytyczoną przez naturę - poczuł, że w ostateczny, bezpowrotny sposób wyzwala się z wszelkiego strachu. Oburzająco drogi but zatopił się w miękkim gruncie, Goria złapał oddech, fala zimna przepłynęła po spoconej skórze. Czy rzeczywiście byli tu bezpieczni? To samo wrażenie, co przed atakiem afrykańskiego lwa – ciężkie przeczucie kumulującej się możliwości, majaczne jasnowidzenie – ale tym razem nie śmierci.
– Przynajmniej próbowałem ostrzec, gwiazdo przewodnia naszej przyjaźni – przez kilka ostatnich sekund szczerej troski obserwował, jak Vasilchenko podnosi się z ziemi – ziemi i czegoś, czego żaden z nich nie chciał nazwać, a co bukietem zapachów jasno określało zwierzęce pochodzenie – a gdy już nabrał pewności, że Jasmin nie ma zamiaru zażywać błotniście-dochodowej (odchodowej…) kąpieli, Igor zaczął iść, coraz szybciej, nie oglądając się za siebie. Z początku właśnie tak: bezpiecznie, po wielokroć zakręcającej szerokimi łukami między drzewami.
– Zaczekaj, muszę… - z nim porozmawiać, co nawet w przepitym umyśle Jasmina nie zabrzmiałoby dobrze. Na pewnym etapie alkoholowym przygód każdy ma wrażenie, że potrafi rozmawiać ze zwierzętami – problem pojawia się, kiedy ktoś naprawdę to potrafi.
– … zebrać myśli.
Nie znał lepszego określenia i nie twierdził, że jest w tym choć szczypta logiki; są za to ciemne otchłanie długich lat prób, setki bezsennych nocy, lata daremnej ucieczki przed zwierzętami umysłu. Igor słyszy je nieustannie – ich wycia, gorący oddech na szyi, odległe prośby; wystarczy, by choć na moment puścił smycz, a wtedy dopadną go i…
– Gdyby zaczął uciekać, rzucaj zaklęcie, Vasilchenko – jeśli nocna wyprawa do lasu była nierozsądna, to jak nazwać prośbę, by mocno pijany, mocno narwany, mocno zdolny do wszystkiego przyjaciel użył magii na jaroszku, od którego Gorię dzielić będzie mniej niż dwa metry?
Szaleństwem czy samobójstwem?
– W niego, nie we mnie!
A później rusza w stronę żyjątka na tyle wolno, by to nie poczuło się zagrożone, i nagle dociera do niego, jak wielkim, niepoprawnym, masochistycznym idiotą jest – ale nie ma już odwrotu, żadnego ratunku, bo kiedy tylko plama brudnego cienia znalazła się dość blisko, w umyśle Igora rozbłysła jedna, stanowcza myśl.
Podejdź do mnie.

The member 'Jasmin Vasilchenko' has done the following action : Kostki

---

'k6' : 2

Zbyt wiele dzieje się zbyt szybko.
Jak w makabrycznym, leśnym kalejdoskopie delirycznych wyobrażeń, nad którym nikt – a już zwłaszcza dwójka słodko zalanych w sztok przyjaciół – nie posiada nawet cienia kontroli. Na pewnym etapie tej nocy coś się zepsuło, coś poszło nie tak, coś wstąpiło w nich jak złośliwy duszek rozpusty i podszepnęło, że wyprawa do lasu w tym stanie jest absolutnie (wybitnie!) wspaniałym pomysłem. Osiągnięciem, o którym piastunki śpiewać będą całym pokoleniom paniczyków, zapierającym dech w piersi popisem intelektu, odwagi oraz sprytu. O tak, sprytni byli co nie miara, zwłaszcza, gdy jeden wyłożył się jak długi, a drugi – w pogardzie mając szpony mrozu tnące i gorące słońce pustyni – bez wahania uchwycił nieco ubłoconą, nieco ugnojoną, ale przecież przyjacielską, umiłowaną dłoń, dłoń, której się nie brzydził nawet wtedy, gdy wydzielała tę subtelną nutkę sarniego obornika.
Chanel no. 11. Leśne impresje.
Kto wie, czy przed cygańskim nosem nie czmychnęła niepowtarzalna okazja otrzymania klucza (a jakże! Rzeczywiście istniał taki klucz – złoty, cholernie nieporęczny, ale piekielnie efektowny; Ivan Aristov chwalił się nim częściej niż własnymi dziećmi) do alkoholowego Eldorado. Wystarczyło poklęczeć chwilę, uśmiechnąć się zawadiacko, wykorzystać moment igorowej słabości i poprosić (Jasminie Rashajevichu Vasilchenko, będę zaszczycony mogąc ofiarować ci swoje dziewictwo! To znaczy, dziedzictwo) o dostęp do miejsca, które było erotycznym snem każdego (nie)szanującego się, rosyjskiego alkoholika. Czar nieco osłabł, kiedy Goria wytarł dłoń w ostatnią, czystą część własnej garderoby – spodnie, za których równowartość mógłby wykarmić dwie afrykańskie wioski – i uleciał zupełnie, gdy po ledwie kilku krokach coś lepkiego przywarło do jego nosa, policzków, ust oraz brwi zmarszczonych jak dwie nietrzeźwe gąsienice.
Był daleki od paniki; przecież to nie pierwszy raz, kiedy wchodzi w pajęczynę.
To pierwszy raz, kiedy pająk nie jest śmiertelnie jadowity.
– Nie obawiaj się, druhu, nie umarłem na spiekocie afrykańskiej pustyni, nie umrę i teraz! – wygłosił dumnie i zaklął szpetnie; powstrzymując się przed splunięciem, opuszkami palców ściągnął wilgotne, cieniutkie nicie, które osiadły na jego twarzy, i wyłącznie dzięki marnym strzępkom silnej woli powstrzymał się przed porzuceniem samobójczej misji. Jaroszki to zwodnicze i podstępne stworzenia, w czym niemal dorównują kobietom – wystarczy chwila nieuwagi, kilka kroków za dużo, o jedno przekonanie o swoim sukcesie zbyt wiele, by skończyć po nos w podstępnych, bagnistych ostępach.
A ratunku?
Ratunku znikąd – Jasmin był niższy, wpadłby po uszy.
Ta puchata, szara kuleczka, która chwiejnie ruszyła kawałeczek dalej – i jeszcze kawałeczek – i jeszcze jeden kawalątek – to śmiertelne, gotowe wykorzystać ludzką naiwność zagrożenie. Igor znalazł się na tyle blisko, by w mroku odróżnić poskręcane, wyrastające z łebka rogi, których obecność rozwiała wszelkie wątpliwości – oto jaroszek w całej okazałości leśnego sierściucha. Za plecami Aristova Jasmin powtarzał pijacką mantrę, a Goria mógł mieć tylko (dość płochą) nadzieję, że Vasilchenko niczego nie przekręci i, jeśli zajdzie taka potrzeba, rzuci zaklęcie na tę bardziej zafutrzoną istotę.
Tymczasem potrzeba zaszła znacznie szybciej, niż mogliby oczekiwać – w jednej chwili Igor omijał kolejne pnie, podchodząc bliżej i bliżej, i jeszcze troszkę bliżej, w drugiej zauważył, że buty – pięć kolejnych wiosek do wykarmienia – wyrywają się z leśnej gleby przy akompaniamencie cichego, niepokojącego mlasku. Igor pomyślał, że jeśli nie odratuje obuwia, to podejdzie i udusi tę zarośniętą paskudę (jaroszka, nie Jasmina). Jednak kiedy tylko spojrzał w stronę stworzenia – niezrażony wcześniejszym niepowodzeniem nawiązania jakiegokolwiek kontaktu – zauważył ten drobny szczegół.
Szarak patrzył wprost na niego; długie, lśniące w bladej poświacie wąsy drgały nerwowo, uszy poderwały się do góry, z oczu jak dwa czarne paciorki wyzierało wielkie zmęczenie. Jaroszek patrzył – i rozumiał.
Spokojnie.
Nie mówi: myśli.
Nie ruszaj się. Ani hycnięcia dalej.
Patrzył w oczy, te lśniące, czarne, nigdy nie mrugające oczka, i doskonale widział w nich ów potworny, zupełnie niepojmowalny głód, pragnienie ucieczki, tęsknotę za absolutną wolnością; Igor patrzył, jaroszek widział, że Igor patrzy i w ten sposób wymieniali spojrzenia, długie, spokojne spojrzenia, z których Goria wyczytywał cieniutką nić porozumienia, zgoła przymierza – i leśne stworzonko wiedziało.
Słyszało.
Nie uciekaj, nikt nie zamierza cię skrzyw…
Ułamek sekundy później zaklęcie świsnęło tuż obok ucha Aristova, mijając policzek o dobre dwa centymetry (kiedy będą opowiadać tę historię wszystkim tym, którzy zechcą słuchać – i tym, którzy słuchać nie zechcą również – centymetry stopnieją do dramatycznych milimetrów, żeby nadać zajściu odpowiedniej dramaturgii). Słaby rozbłysk, stłumione przekleństwo, cztery, prędkie kroki w stronę jaroszka, którego dosięgło jasminowe zaklęcie – szara, rogata istotka padła na bok bezwładnie, brudząc miękkie futerko, a Igor…
Igor, biorąc jaroszka w ramiona, zapadł się po kostki w rozmiękłym gruncie, (rychło w porę) zauważając, że niespełna metr dalej ziemia przybrała formę grząskiego, wilgotnego bagna.
– Jasminie, przyjacielu – rzeczowy, całkowicie trzeźwy głos Gorii nie zdradzał tego, co właśnie rozpalało się w jego umyśle – narastającej paniki. – Podejdź, byle nie za blisko, i wyciągnij mnie z tego gówna.
Tym razem – dla odmiany – czysto metaforycznego.

Nadszedł moment wniosków; w obliczu śmierci i rychłego końca pośród bagnistych odmętów petersburskich lasów brutalne fakty muszą ujrzeć światło dzienne. Koniec tajemnic, pokracznych oszustów, kłamstw na kołach i resorach. Koniec – czas spojrzeć prawdzie w oczy. Czas powiedzieć to na głos (albo przynajmniej w myślach, o ile te – suto zamarynowane w alkoholu – zechcą stworzyć spójną całość).
Czas wyznać – bez skruchy, za to z pewną dozą uznania – coś, o czym Aristov wiedział  z dokładnością do tysięcznego miejsca po przecinku i o czym mógł zaświadczyć przed całym światem.
Vasilchenko to straszny babiarz i utopista, a Rosja pociąga go jedynie w aspekcie łóżkowym.
Któż byłby w stanie zliczyć chwile, gdy Igor resztką świadomości, samiutkim jej brzeżkiem, rejestrował, jak przyjaciel oplata i wsysa – co za okropne, okropne słowo – niewieście serca, chcąc zebrać je sobie niczym prawdziwki po ciepłym deszczu? Któż byłby w stanie spamiętać imiona kobiet, które migotały na cygańskim radarze jak małe, czerwone punkciki i za którymi Vasilchenko – jak kot goniący za wiecznie wymykającą się kropką – rzucał się w szaleńczą, uskrzydloną (nie tylko miłością) pogoń? Któż byłby w stanie wystawić Jasminowi rachunek wszystkich tych mniej lub bardziej owocnych miłostek, pośród których królowała ta najtragiczniejsza, z ołtarzem i ucieczką w tle? I jeżeli ktoś spytałby Aristova: czyżbyś, Goria, nie zapamiętał nic więcej? Czyżbyś nie próbował odwieść przyjaciela od ślubu, śląc z Afryki gorące jak pustynia zapewnienia, że większą tragedią od małżeństwa jest tylko jedno – rozbita butelka wódki? zaprzeczałby gorączkowo i z pełnym oddaniem zawodowego łgarza. Bo przecież resztką świadomości, wspomnianym już jej skrajem, zapamiętał, że z Czarnego Lądu posyłał Jasminowi wyłącznie słowa wsparcia, piekielnie mocny tytoń i delikatne sugestie, że – w razie niepowodzenia – w Kongo nikt nie będzie go szukał.
Vasilchenko miał wtedy dość zdrowego rozsądku, by nie pokładać pełnej wiary w słowa przyjaciela, któremu równikowe słońce najwyraźniej mocno dało się we znaki – i choć do ślubu nie doszło, cygan nie udał się do afrykańskiej krainy, gdzie śpiew ptaków nie milknie ni dniem, ni nocą, gdzie ni zimą, ni latem nie przekwita jaśmin, gdzie o wódkę łatwiej niż o wodę.
Szkoda, wielka szkoda – tam na pewno ktoś powiedziałby im, jak wydostać się z bagna.
Chwilowa ulga wywołana widokiem przyjaciela, który – za nic mając przeciwności losu i ulatniający się z organizmu alkohol – ruszył na pomoc, uleciała z Igora równie prędko, co nadzieje na przeżycie kolejnego kwadransa. Jasmin, z wyjątkową i właściwą dla siebie brawurą, zrobił absolutnie wszystko, żeby ta noc była ich ostatnią.
Całkiem dosłownie.
– Stój, Vasilchenko, stój albo bagno będzie twoim najmniejszym problemem! – być może Aristov zabrzmiałby bardziej przekonująco, gdyby nie trzymał w ramionach bezwładnego jaroszka, unurzany po kolana w gęstym, wilgotnym błocie. W tej tragicznej chwili powinien w obliczu sumienia całej ludzkości wyznać uczciwie, że od samego początku był zagorzałym przeciwnikiem tej wyprawy, bezpłodnej niczym drzewo figowe – ale bagna to nie interesowało.
Bagno było jak serca wszystkich byłych Igora – bezwzględne i łakome.
– Uratowałeś! Przed samotną śmiercią uratowałeś! – i po raz kolejny wydźwięk słów nie oddawał prawdziwej grozy sytuacji, bo w uścisku Jasmina nic nie może brzmieć trwożliwie – oto ten cygan przeklęty samą tylko swoją obecnością, chwiejąc się przy tym niczym trzcina myśląca, potrafił odegnać złość igorową i natchnąć go przeświadczeniem, że spośród setek alternatywnych śmierci, ta w bagnie – w uścisku przyjaciela! – nie była taka zła. – Przeklinam dzień, w którym wypiliśmy pierwszą wspólną wódkę, Vasilchenko – wymamrotał Goria bez przekonania, doskonale wiedząc, że tak naprawdę ta pierwsza wódka dała mu jasność myślenia – ta pierwsza wódka była litrem węgielnym ich więzi.
– Skoro mamy umrzeć, chcę ci coś wyznać. Coś, co chciałem powiedzieć od dawna… – wszak każda historia ma swój koniec, historia Aristova również – a ten nie byłby sobą, gdyby odszedł bez ostatniego słowa.
– Jasminie Rashajevichu Vasilchenko, mój przyjacielu. Jesteś bratem, którego nigdy nie miałem – jaroszek w ramionach Gorii poruszył się niemrawo; raz, krótko, tak, jakby po jego ciele przebiegł niewyczuwalny skurcz. – Pierwszą myślą na kacu. Zmrożoną wódką dla przełyku. Zwrotem podatku. Jesteś…
Poruszyło się ucho i długa, futrzasta łapka – poruszyły się krzewy i gałęzie wokół nich, cały świat był poruszony, ale w tym ruchu najbardziej odznaczało się jedyna myśląca istota spośród wszystkich tu obecnych. Jedyna, na którą mogli liczyć, bez względu na okoliczności, czas i stan upojenia.
– Gieniu, niedościgniony wzorze parzystokopytnego ideału! – wybuch entuzjazmu jest jak eksplozja magicznych fajerwerków – zalewa ciało i umysł, skłania do poruszenia uwięzionymi w grząskiej ziemi nogami, pozwala sformułować tę jedną, jasną jak sierść jaroszka myśl – podejdź.
I dzieje się to, co stać się musiało – koń (powiedział jesteście dla siebie największym zagrożeniem), posiadając znacznie więcej rozsądku od właściciela, zbliżył się jeszcze odrobinę, dość, aby Vasilchenko dosięgnął postronków.
– Łap za powróz zanim się rozmyśli!

W życiu każdego jest miejsce na wahanie, na pewną niewiadomą, na momenty zwątpienia, które tak naprawdę stanowią gwarant równowagi pośród nieustannego pędu istnienia. I to właśnie dziś Igor zaczął wątpić – niepewność ciążyła mu na sercu błahym balastem przydrożnego kamienia, który dostał się między trybiki misternego mechanizmu i przy każdym ruchu wbijał w klatkę piersiową z zaciekłością ostrego ciernia. Ta myśl ta przypomniała Igorowi słowa ojca – zaskakujące, ale nawet on bywał zdolny do wykazania cienia zrozumienia w tym nieustannie towarzyszącym mu dystansie wobec świata i ludzi – który mawiał (niezbyt często, być może powtórzył to raz lub dwa, zwykle po kilku głębszych), że wartość kamienia rzadko wynika z jego przydatności, najczęściej sami mu ją nadajemy. Była w tym zaklęta jakaś gorzka prawda, której istnieniu Goria nie mógł dłużej zaprzeczać. Wartość kamienia była porównywalna z wartością wspomnień –  nie prowadziły do rozwiania wątpliwości, nie stanowiły rozwiązania problemu, ale posiadały niepowtarzalną wartość właściwą najszlachetniejszym diamentom.
I właśnie taki był Jasmin Vasilchenko – jak kamień szlachetny zdobiący koronę tego świata. Nawet lekko pijany, lekko umorusany, lekko wołający o pomstę do nieba (do piekła i kilku równoległych bóstw również) z powodu własnej beztroski wykazywał wszystkie te cechy, których już dawno pozbawieni zostali unurzani w politycznej poprawności możni. To z kolei – o słodka ironio losu człowieczego – czyniło go najszlachetniejszym spośród szlachetnych (choć tu akurat konkurencja była niewielka). Nawet rzecz tak błaha, zdawałoby się – instynktowna! – jak ruszenie na ratunek przyjacielowi balansującemu na granicy życia i śmierci okraszona została u Jasmina odpowiednią dawką dramaturgii, heroizmu oraz poświęcenia; dawką, dzięki której nieświadomie zasłużył na dziękczynną paletę wódki i kilka hektarów marchewkowego pola dla drugiego, nie mniej heroicznego bohatera tej nocy – niezastąpionego graniania.
– Jesteś dla mnie gorzelnią uczuć, Vasilchenko. Destylatem miłości! – Aristov, niepomny na urażony wyraz twarzy Jasmina (który i tak, uraczony odpowiednią dawką komplementów, rozchmurzył się jak niebo nad Uralem), postanowił zakończyć tę noc w sposób nie tyle bezbolesny, co żywy. Co, mając na uwadze ostatni, pełen grozy kwadrans, było największym sukcesem, jaki tylko mogli dziś odnieść.
Kiedy więc Jasmin opuścił ich wspólną, niedoszłą – choć, przyznać trzeba, zaskakująco ciepłą – mogiłę, z ciała Igora uleciało podszyte trwogą napięcie, z którego obecności nawet nie zdawał sobie sprawy; obawa o życie przyjaciela niemal dorównała tej o bezpieczny transport butelek alkoholu, co w świecie Aristova oznaczało jedno – ten cygan piekielny, uosobienie wszeteczności i występku, diabeł w ludzkiej skórze o niebiańsko miękkich włosach, zakradł się do serca Gorii i wygospodarował w nim wygodny kącik, siejąc tam żywiołowe spustoszenie. Jak do tego doszło?
Nie wiem, nie wiem!
– Bierz go i trzymaj mocno – jaroszek, ugodzony naprędce rzuconym zaklęciem, powoli powracał z silnego uścisku Morfeusza –  świadczyły o tym nie tylko coraz energiczniej, choć wciąż bezładnie poruszające się łapki, ale łagodne zakłócenia, które w umyśle Igora rozbrzmiewały jak odległe, leśne echo. Nie rozróżniał poszczególnych słów – choć to nigdy na dobrą sprawę nie były słowa, raczej sekwencje synestezyjnych odczuć – potrafił uchwycić jedynie ogólny sens tego, co stworzonko chciało przekazać.
Nie było, delikatnie mówiąc, zadowolone.
– Od teraz jest twoim problemem, bohaterze – uśmiech Aristova błysnął w ciemności jak perlisty grymas wyłaniającego się z naturalnego siedliska błotnika; najpierw były ręce, umorusane nie tylko tym, czym tak chętnie przed kilkunastoma minutami podzielił się Vasilchenko, później tułów, w końcu nogi i sprawa najbardziej bolesna – horrendalnie kosztowne buty, które Igor najchętniej zostawiłby w lesie, byleby nikt nigdy nie dowiedział się, do jakiego stanu Aristov doprowadził prawdziwy, włoski kunszt obuwniczy.
– Będziemy musieli ubarwić dzisiejszą przygodę – braterskie klepnięcie po plecach, jakim Goria uraczył Jasmina, zostawiło na vasilchenkowej, rozchełstanej emocjonującą nocą koszuli wyraźny, ubłocony odcisk dłoni – ale jakie miało to znaczenie, skoro wciąż żyli? Oddychali? I, o zgrozo, trzeźwieli?
Zdaje się, że żadne – nie w obliczu takiej przyjaźni, którą najdosadniej podsumował uskrzydlony koń.
Przeciągłym, pogardliwym prychnięciem.

zt x 2